Δημοσίευση Ιδιόγραφης Διαθήκης

  Διαθήκη είναι η γραπτή μονομερής και μετακλητή δήλωση της τελευταίας βούλησης φυσικού προσώπου, που ενεργοποιείται με το θάνατο του και με την οποία ρυθμίζει την κληρονομική του διαδοχή στις περιουσιακές σχέσεις του, καθώς και κατ' εξαίρεση ορισμένες σχέσεις οικογενειακού δικαίου (ΑΚ 1712, 1716).

Ιδιόγραφη είναι η διαθήκη που έχει γραφεί εξ ολοκλήρου από το χέρι του διαθέτη και έχει χρονολογηθεί και υπογραφεί από αυτόν (1721 ΑΚ, ΑΠ 708/2015, ΕφΘεσσαλ 2013/2012).

Σύμφωνα με το άρθρο 1774 Αστικού Κώδικα, όποιος κατέχει ιδιόγραφη διαθήκη οφείλει να φροντίσει για τη δημοσίευσή της το συντομότερο δυνατόν και χωρίς υπαίτια καθυστέρηση από τη στιγμή που πληροφορηθεί το θάνατο του διαθέτη. Κάτοχος θεωρείται ο έχων τη φυσική εξουσία επί του εγγράφου της διαθήκης με τη θέλησή του (πχ αυτός που τη φυλάσσει, ο Συμβολαιογράφος στον οποίο έχει κατατεθεί κλπ). Προθεσμία για τη δημοσίευση δεν υπάρχει, που σημαίνει πως ενδεχόμενη καθυστέρηση δε βλάπτει το κύρος της διαθήκης, ούτε αποδυναμώνει το δικαίωμα προς δημοσίευση, χωρίς να αποκλείεται ωστόσο γέννηση υποχρέωσης αποζημίωσης των προσώπων που βλάφθηκαν από την καθυστέρηση.

Αρμόδια Υπηρεσία

Από 1/3/2013 αρμόδιο για τη δημοσίευση είναι το Ειρηνοδικείο του τόπου όπου είχε την τελευταία του κατοικία ή συνήθη διαμονή ο διαθέτης ή του τόπου όπου έχει τη διαμονή του ο κάτοχος της διαθήκης (1774 ΑΚ). Για να κινηθεί η διαδικασία αρκεί μία απλή αίτηση από τον ενδιαφερόμενο, η οποία παρέχεται συνήθως έντυπη από την αρμόδια Γραμματεία του Ειρηνοδικείου. Απαραίτητη είναι η εμφάνιση του πρωτοτύπου της διαθήκης.Το Δικαστήριο της δημοσίευσης συντάσσει πρακτικό, στο οποίο εμπεριέχεται ολόκληρο το κείμενο της διαθήκης, καθώς και  βεβαίωση περί της ύπαρξης ή ανυπαρξίας των εξωτερικών ελαττωμάτων που μπορούν να επιδράσουν στο κύρος της (διαγραφές, λεκέδες, σκισίματα κλπ) (1771 ΑΚ).

Σχετική Νομοθεσία

Άρθρα του Αστικού Κώδικα που αφορούν το κληρονομικό δίκαιο

Τρόπος διεκπεραίωσης

Αυτοπρόσωπη εμφάνιση οιουδήποτε κατέχει ιδιόγραφη διαθήκη είτε στο Ειρηνοδικείο του τόπου όπου είχε την τελευταία του κατοικία ή συνήθη διαμονή ο διαθέτης είτε στο Ειρηνοδικείο στο οποίο έχει τη διαμονή του.

Έντυπο που χρησιμοποιείται

Πρότυπο αίτησης

Παράβολα που απαιτούνται και από πού θα τα προμηθευτείτε:

• Χαρτόσημο ΤΑΧΔΙΚ (μεγαρόσημο) αξίας τριών ευρώ (3,00 €) για την κατάθεση της αίτησης
• Χαρτόσημο ΤΑΧΔΙΚ (μεγαρόσημο) αξίας δυο ευρώ (2,00 €) για την επικύρωση του πρακτικού δημοσίευσης διαθήκης. Τα χαρτόσημα μπορείτε να προμηθευτείτε από τις Δ.Ο.Υ. και τους κατά τόπους Δικηγορικούς Συλλόγους.

Δικαιολογητικά

α/α	Απαραίτητα Δικαιολογητικά	Κατάθεση από τον Αιτούντα / Αυτεπάγγελτη Αναζήτηση
1	Αίτηση	Κατάθεση από τον αιτούντα αυτοπροσώπως
2	ΤΑΧΔΙΚ 3 € για την αίτηση και 2 € για την επικύρωση του πρακτικού δημοσίευσης διαθήκης	Κατάθεση από τον αιτούντα αυτοπροσώπως
3	Ληξιαρχική πράξη θανάτου του κληρονομούμενου	Κατάθεση από τον αιτούντα αυτοπροσώπως
4	Δελτίο Αστυνομικής Ταυτότητας του αιτούντος για ταυτοποίηση των στοιχείων της αίτησης	Κατάθεση από τον αιτούντα αυτοπροσώπως
5	Πιστοποιητικό Πλησιέστερων Συγγενών ή Πιστοποιητικό Οικογενειακής Κατάστασης	Κατάθεση από τον αιτούντα αυτοπροσώπως
6	Πρωτότυπη Διαθήκη	Κατάθεση από τον αιτούντα αυτοπροσώπως

Διαδικασία

Α/Α	Βήμα Διαδικασίας	Εμπλεκόμενος Αρμόδιος	Χρόνος Διεκπεραίωσης Βήματος
1	Αυτοπρόσωπη εμφάνιση στο Ειρηνοδικείο οιουδήποτε κατέχει την ιδιόγραφη διαθήκη	Γραμματεία Τμήματος Διαθηκών Ειρηνοδικείου
2	Κατάθεση αίτησης - δικαιολογητικών και ενσήμων -Έλεγχός τους	Γραμματέας
3	Προσδιορισμός ημερομηνίας και ώρας συζήτησης της αίτησης	Ειρηνοδίκης
4	Αυτοπρόσωπη εμφάνιση του αιτούντος ενώπιον του Ειρηνοδίκη-Συζήτηση αίτησης	Ειρηνοδίκης- Γραμματέας
5	Δημοσίευση ιδιόγραφης διαθήκης-Καταχώρησή της στα βιβλία Δημοσιευθέντων Διαθηκών και στο Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Πολιτικής Δικαιοσύνης	Γραμματέας
6	Χορήγηση αντιγράφου του πρακτικού δημοσίευσης διαθήκης στους έχοντες έννομο συμφέρον (κληρονόμοι, συγγενείς αποβιώσαντος κ.α.)	Γραμματέας
7	Διαβίβαση αντιγράφου της διαθήκης : στο Πρωτοδικείο Αθηνών στο Πρωτοδικείο στην αρμοδιότητα του οποίου ήταν η κατοικία του θανόντος στην Δ.Ο.Υ. στην αρμοδιότητα της οποίας ανήκε ο θανών	Γραμματέας