Περιφέρειες της Ελλάδας
| Περιφέρεια | |
|---|---|
 | |
| Κατηγορία | ΟΤΑ β΄ βαθμού |
| Περιοχή | Ελλάδα |
| Δημιουργήθηκε από | Ν.1622/1986 |
| Δημιουργήθηκε |
1986 2011 (ως ΟΤΑ) |
| Αριθμός | 13 |
| Διοίκηση | Περιφερειακό Συμβούλιο |
| Υποδιαιρέσεις | Περιφερειακή Ενότητα |
Περιφέρειες ονομάζονται οι 13 δευτεροβάθμιοι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης του ελληνικού κράτους. Κάθε περιφέρεια έχει συσταθεί σε μια ευρύτερη περιοχή της χώρας (εξαιρουμένου του Αγίου Όρους), διαθέτει δικές της αυτοτελείς υπηρεσίες και προϋπολογισμό και τα όργανά της εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία.[εκκρεμεί παραπομπή] Οι αρμοδιότητές της απλώνονται σε ένα ευρύ φάσμα: από το σχεδιασμό, το συντονισμό και την εφαρμογή των πολιτικών που άπτονται των ζητημάτων της περιοχής, μέχρι και επιμέρους καθήκοντα της κεντρικής διοίκησης που μπορεί να της ανατεθούν με νόμο.
Ο όρος εμπεριέχει επίσης γεωγραφική σημασία, υπό την έννοια ότι οι περιφέρειες διαθέτουν συγκεκριμένη έκταση, πληθυσμό και έδρα,[1] όμως ο αμιγώς γεωγραφικός όρος είναι το διαμέρισμα. Από τις δεκατρείς περιφέρειες, μόλις τρεις ταυτίζονται εδαφικά με διαμέρισμα: Ηπείρου, Θεσσαλίας και Κρήτης.
Ιστορική εξέλιξη
Μια ιδιότυπη διαίρεση της χώρας σε περιφέρειες (με την ονομασία Περιφεριακαί Διοικήσεις) έγινε από τη χούντα των συνταγματαρχών με τη μεταρρύθμιση του 1971, αλλά ακυρώθηκε δύο χρόνια αργότερα, μετά το πραξικόπημα Ιωαννίδη. Σύμφωνα με το τότε χουντικό πρόγραμμα, οι περιφέρειες ήταν μόλις επτά και οι διορισμένοι διοικητές τους εισέρχονταν αυτομάτως στο Υπουργικό Συμβούλιο ως υφυπουργοί.
Η σύσταση των κανονικών περιφερειών με τα σημερινά τους όρια έγινε από την δεύτερη κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου και τον υπουργό Εσωτερικών Μένιο Κουτσόγιωργα με το Ν.1622/1986 «για την Περιφερειακή Ανάπτυξη και τον Δημοκρατικό Προγραμματισμό»[2] και το Π.Δ.51/87,[3] ο δε χαρακτήρας τους ήταν κατά βάσιν επικουρικός της κεντρικής διοίκησης και τα όργανά τους διορίζονταν από αυτήν. Στα τέλη της δεκαετίας του '90 η λειτουργία τους μεταρρυθμίστηκε με παράλληλη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους (Ν.2503/1997[4] και 2647/1998), και πάλι όμως παρέμειναν άμεσα εξαρτώμενες από την κεντρική διοίκηση, αφού το σύνολο των αποφασιστικών αρμοδιοτήτων συγκεντρωνόταν στα χέρια του διορισμένου από την κυβέρνηση γενικού γραμματέα τους.
Το σημερινό τους χαρακτήρα οι περιφέρειες τον έλαβαν τον Ιανουάριο του 2011, όταν τέθηκαν σε ισχύ οι σχετικές διατάξεις του «Καλλικράτη» που προέβλεπαν πλήρη δημοσιονομική και διοικητική αυτοτέλεια, αιρετά όργανα (περιφερειάρχης και περιφερειακό συμβούλιο) και ανάληψη μέρους των αρμοδιοτήτων των καταργημένων νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων. Παράλληλα όμως έχασαν κάποιες από τις έως τότε αρμοδιότητές τους, οι οποίες κρίθηκε σκόπιμο να παραμείνουν στα χέρια της κρατικής διοίκησης μέσω των αποκεντρωμένων διοικήσεων.[5]
Κατάλογος περιφερειών
| Νο | Περιφέρεια | Έδρα | Έκταση (km²) |
Πληθυσμός (κάτοικοι) |
Πυκνότητα πληθυσμού (κάτοικοι/km²) |
Aκαθάριστο εγχώριο προϊόν (εκατομμύρια €) |
Κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (€) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Ανατολική Μακεδονία και Θράκη | Κομοτηνή | 14.157 | 606.170 | 42,82 | 9.265 | 15.272 |
| 2 | Κεντρική Μακεδονία | Θεσσαλονίκη | 18.811 | 1.874.590 | 99,66 | 32.285 | 16.559 |
| 3 | Δυτική Μακεδονία | Κοζάνη | 9.451 | 282.120 | 29,85 | 5.506 | 18.786 |
| 4 | Ηπείρος | Ιωάννινα | 9.203 | 336.650 | 36,58 | 5.079 | 14.221 |
| 5 | Θεσσαλία | Λάρισα | 14.037 | 730.730 | 52,06 | 11.608 | 15.772 |
| 6 | Ιόνιοι Νήσοι | Κέρκυρα | 2.307 | 206.470 | 89,50 | 4.130 | 17.726 |
| 7 | Δυτική Ελλάδα | Πάτρα | 11.350 | 680.190 | 59,93 | 10.659 | 14.332 |
| 8 | Στερεά Ελλάδα | Λαμία | 15.549 | 546.870 | 35,17 | 10.537 | 19.007 |
| 9 | Αττική | Αθήνα | 3.808 | 3.812.330 | 1001,11 | 110.546 | 26.968 |
| 10 | Πελοπόννησος | Τρίπολη | 15.490 | 581.980 | 37,57 | 9.809 | 16.580 |
| 11 | Βόρειο Αιγαίο | Μυτιλήνη | 3.836 | 197.810 | 51,57 | 3.330 | 16.638 |
| 12 | Νότιο Αιγαίο | Ερμούπολη | 5.286 | 308.610 | 58,38 | 7.646 | 24.828 |
| 13 | Κρήτη | Ηράκλειο | 8.336 | 621.340 | 74,54 | 11.243 | 18.421 |
| </td> | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 20px | Ελληνική τοπική αυτοδιοίκηση | |
|---|---|---|
| Βαθμός | Ο.Τ.Α. | Υποδιαιρέσεις |
| α΄ | Δήμος | • Δημοτική ενότητα • Κοινότητα |
| β΄ | Περιφέρεια | Περιφερειακή ενότητα |
Πηγές πληροφοριών πίνακα[6]
[7]
[8]
<imagemap>
Αρχείο:Perifereies.png|center|200px|Χάρτης της Ελλάδας με αριθμημένες τις περιφέρειες.
poly 98 47 115 95 136 113 136 78 150 71 150 82 168 106 185 113 199 106 199 85 199 81 189 57 202 47 199 39 178 22 143 25 143 39 112 33 Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας poly 178 19 202 46 192 64 209 57 220 50 220 71 234 71 241 54 251 47 290 54 293 60 307 47 304 36 321 22 315 8 293 1 293 25 258 32 237 22 224 19 224 8 Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης poly 97 46 118 92 101 116 73 113 62 95 59 85 52 82 66 68 59 57 Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας poly 52 85 66 92 66 106 80 116 66 127 83 148 66 162 52 162 45 165 28 145 17 123 34 117 31 103 Περιφέρεια Ηπείρου poly 77 155 80 141 66 124 76 113 104 113 115 92 122 99 136 106 150 130 167 155 199 145 199 155 189 162 154 169 129 159 122 148 115 158 105 162 94 145 Περιφέρεια Θεσσαλίας poly 3 107 14 111 14 124 52 177 49 198 59 229 59 247 49 250 35 237 35 219 28 219 27 205 34 191 34 174 38 173 41 170 17 146 10 142 3 135 0 117 Περιφέρεια Ιονίων Νήσων poly 48 173 52 166 66 167 66 156 80 153 87 177 97 184 108 177 108 191 104 201 125 215 119 226 112 236 98 236 98 247 108 257 87 264 73 244 63 230 76 212 84 208 70 205 περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας poly 80 153 94 149 104 163 118 160 122 149 129 163 154 166 167 163 181 177 202 184 220 174 217 163 227 166 237 180 220 181 220 177 203 181 209 194 213 215 234 215 224 233 206 219 196 205 182 205 181 216 175 216 168 212 160 216 105 198 108 194 111 177 98 180 91 181 περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας poly 157 223 171 212 174 219 185 219 185 205 202 215 199 219 203 247 164 327 154 338 143 331 146 317 160 324 199 244 178 229 178 261 161 254 161 247 174 240 175 226 161 233 Αττική poly 101 233 115 236 118 223 122 212 160 219 160 226 161 254 174 261 161 264 153 261 157 254 140 251 161 314 150 310 143 296 133 296 129 320 119 310 108 282 101 282 104 303 87 293 80 275 90 268 105 258 97 247 98 240 104 233 118 236 118 226 125 226 125 216 139 219 περιφέρεια Πελοποννήσου poly 245 102 272 105 266 126 311 144 314 151 325 168 308 169 300 207 325 231 346 238 336 246 287 259 290 239 321 232 304 211 294 221 276 218 283 200 297 183 297 169 280 151 283 144 255 123 241 116 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου poly 231 221 265 252 279 273 280 288 293 284 304 301 325 298 321 267 346 280 363 288 364 322 399 305 395 336 374 354 364 333 350 382 329 382 346 344 360 333 357 295 287 329 255 326 252 295 234 295 231 308 209 312 217 284 206 246 224 239 231 259 241 249 Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου poly 181 358 216 378 252 375 287 385 307 379 311 403 234 407 231 396 174 386 Κρήτη
desc bottom-left </imagemap>
Δείτε επίσης
- Άγιο Όρος, το μοναδικό αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού Κράτους.
Αναφορές
- ↑ Θεσμικό πλαίσιο οργάνωσης & λειτουργίας - επίσημη πύλη των ελληνικών περιφερειών
- ↑ Ν.1622/86 «Τοπική Αυτοδιοίκηση - Περιφερειακή Ανάπτυξη - Δημοκρατικός Προγραμματισμός», (ΦΕΚ 92/τ.Α΄/14-7-1986) Εφημερίς της Κυβερνήσεως
- ↑ Π.Δ. 51/87 «Καθορισμός των Περιφερειών της Χώρας για το σχεδιασμό, προγραμματισμό και συντονισμό της Περιφερειακής Ανάπτυξης», (ΦΕΚ 26/τ.Α΄/06-03-1987) Εφημερίς της Κυβερνήσεως
- ↑ Ν.2503/97 «Διοίκηση, οργάνωση, στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις», (ΦΕΚ 107/τ.Α΄/30-05-1997) Εφημερίς της Κυβερνήσεως
- ↑ Ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης-Πρόγραμμα Καλλικράτης», (ΦΕΚ 87/τ.Α΄/07-06-2010) Εφημερίς της Κυβερνήσεως
- ↑ http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/PressReleases/A1602_SAM01_DT_DC_00_2011_01_F_GR.pdf
- ↑ www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A0703/Other/A0703_SEL48_TS_AN_00_2005_00_2009_01_P_BI_0.xls
- ↑ www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A0703/Other/A0703_SEL57_TS_AN_00_2005_00_2009_01_P_BI_0.xls
| ||||||||||||||
.svg){kind=link}
