Ελληνική απογραφή 2011
| 22px Απογραφές Πληθυσμού | ||
| ← 2001 | 2011 | → 2021 |
Η ελληνική απογραφή του 2011, επισήμως «Γενικές Απογραφές Κτηρίων και Πληθυσµού - Κατοικιών 2011», διενεργήθηκε από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και αποτέλεσε την τριακοστή απογραφή στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2011, ολοκληρώθηκε (στο κομμάτι της καταγραφής) τον Μάιο και είχε ως σκοπό την απογραφή τόσο του πληθυσμού όσο και των κάθε είδους κτηρίων της χώρας. Αποτέλεσε επίσης μέρος των Πανευρωπαϊκών Απογραφών 2011.[1]
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες απογραφές, αυτή του 2011 εστίασε στην καταγραφή του «μόνιμου» πληθυσμού της Ελλάδας, όχι του «πραγματικού» (de facto). Καταχώρισε δηλαδή τους απογραφομένους στον πίνακα της περιοχής όπου δήλωσαν ότι ζουν μόνιμα το τελευταίο δωδεκάμηνο, όχι στο σημείο που βρίσκονταν την ημέρα της απογραφής.[2] Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τα αποτελέσματα της απογραφής θα είναι πολύτιμα - πέραν του προφανούς δημογραφικού ενδιαφέροντος - για τη χάραξη των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών, την υλοποίηση ακαδημαϊκών/ερευνητικών προγραμμάτων, τη ρύθμιση θεμάτων όπως η κατανομή των κρατικών επιχορηγήσεων στους ΟΤΑ ή η κατανομή των εδρών στις εκλογικές περιφέρειες κ.ά..
Βάσει της νομοθεσίας, τα αναλυτικά στοιχεία θα έπρεπε να έχουν δημοσιοποιηθεί έως τις 31 Μαρτίου 2014. Στις 22 Ιουλίου 2011 ανακοινώθηκαν κάποια πρώτα προσωρινά στοιχεία, σύμφωνα με το οποίο ο πληθυσμός ανέρχεται σε 10.787.690 κατοίκους, είναι δηλαδή ελαφρώς μειωμένος σε σύγκριση με την προηγούμενη απογραφή.[2] Είναι η πρώτη φορά μετά από αρκετές δεκαετίες που παρατηρείται μείωση του πληθυσμού της χώρας.[3] Στις 28 Ιουλίου 2011, ωστόσο, η στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Eurostat, ανακοίνωσε τις εκτιμήσεις της για τον πληθυσμό όλων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για την Ελλάδα εκτιμούσε πως την 1-1-2011 είχε πληθυσμό 11.329.600 κατοίκους, εκτίμηση που αποκλίνει από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ κατά 541.910 κατοίκους. Η μεγάλη αυτή απόκλιση δείχνει πως δεν καταγράφηκαν όλοι οι κάτοικοι της χώρας. Κύριοι λόγοι για τη μη απογραφή μεγάλου αριθμού κατοίκων θεωρούνται ο μη εντοπισμός μεταναστών, η άρνηση κατοίκων να ανοίξουν τις πόρτες των σπιτιών τους στους απογραφείς υπό τον φόβο της εγκληματικότητας που βρίσκεται σε έξαρση στην Ελλάδα και η παροχή ανακριβών στοιχείων από ορισμένους για τον αριθμό ανθρώπων που κατοικούν σε κάθε σπίτι [4] Στις 28 Δεκεμβρίου 2012 ανακοινώθηκαν τα τελικά στοιχεία σύμφωνα με το οποίο ο πληθυσμός ανέρχεται σε 10.815.197 κατοίκους.
Περιεχόμενα
Διεξαγωγή
Η απογραφή υλοποιήθηκε με τη συνήθη μέθοδο της συνέντευξης στον χώρο των απογραφομένων. Αντίθετα όμως από τις προηγούμενες, οι οποίες διαρκούσαν μόλις μια ημέρα κατά την οποία ο πληθυσμός παρακινείτο να μείνει στο σπίτι του, αυτή του 2011 πραγματοποιήθηκε σε πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και χωρίστηκε σε δύο φάσεις (σε παρένθεση η ημερομηνία αναφοράς):
Απογραφή Κτηρίων (Φεβρουάριος 2011)
Καθ' όλο τον Φεβρουάριο πραγματοποιήθηκε καταμέτρηση των κτηρίων της χώρας και συγκεντρώθηκαν στοιχεία για τη βασική χρήση, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και άλλα χαρακτηριστικά τους. Για τη συλλογή των πληροφοριών δεν ήταν απαραίτητη η άμεση επαφή των ιδιοκτητών ή ενοίκων με τους ερευνητές, αλλά αρκούσε η συμπλήρωση του σχετικού ερωτηματολογίου από κάποιον που γνώριζε καλά το κτήριο (π.χ. ο διαχειριστής της πολυκατοικίας ή στα χωριά ένας μόνιμος κάτοικος).[5]
Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών (Μάιος 2011)
Από 10 έως 24 Μαΐου[6] καταμετρήθηκε ο πληθυσμός στον χώρο μόνιμης κατοικίας του, εκεί δηλαδή όπου συνήθως διαμένει, ασχέτως εάν είναι εγγεγραμμένος στα δημοτολόγια άλλης περιοχής ή δεν είναι καν Έλληνας πολίτης. Συλλέχθηκαν επίσης στοιχεία για τα κοινωνικά, μορφωτικά και οικονομικά χαρακτηριστικά των απογραφομένων, καθώς και για την κατάσταση του νοικοκυριού τους. Εν αντιθέσει με την απογραφή κτηρίων που προηγήθηκε, στην απογραφή πληθυσμού ήταν απαραίτητη η αυτοπρόσωπη παρουσία των απογραφομένων ή τουλάχιστον ενός μέλους κάθε νοικοκυριού. Μετά το πέρας της απογραφής, ανακοινώθηκε από τη Στατιστική Αρχή ότι σε περίπτωση που κάποιος κάτοικος δεν κατάφερε να απογραφεί μπορεί να προσέλθει σε γραφείo της Γενικής Απογραφής που αντιστοιχεί στον τόπο μόνιμης κατοικίας του, μέσα σε διάστημα τριών ημερών από το τέλος της απογραφής, ώστε να απογραφεί.[7][8]
Νομικά ζητήματα
Η συμμετοχή στην απογραφή είναι υποχρεωτική για όλους τους κατοίκους της χώρας. Ειδικά για την απογραφή πληθυσμού, εάν δεν είναι παρόντες κατά την πρώτη επίσκεψη του ερευνητή, προβλέπεται νέα επίσκεψη κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης.[9]
Οι απαντήσεις των απογραφομένων διέπονται από το απόρρητο του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος (Ν. 3832/2010). Αυτό ορίζει ότι τα στοιχεία που συλλέγονται μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για την κατάρτιση της στατιστικής και απαγορεύεται να διαβιβαστούν σε άλλες κρατικές αρχές ή ιδιώτες. Επιπλέον, ο αρμόδιος φορέας (επί του προκειμένου η ΕΛΣΤΑΤ) είναι υποχρεωμένος να λάβει προληπτικά μέτρα που θα καθιστούν αδύνατη ακόμα και την έμμεση αναγνώριση.[10] Το απόρρητο διασφαλίζεται επίσης από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 233/2009, σύμφωνα με τον οποίο η χρήση απορρήτων στοιχείων για σκοπούς που δεν είναι αποκλειστικά στατιστικοί όπως οι διοικητικοί, νομικοί ή φορολογικοί σκοποί (...) θα πρέπει να απαγορεύεται αυστηρά.[11]
Τηρώντας τον Κανονισμό 763/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η απογραφή εστίασε στην καταγραφή του Μόνιμου Πληθυσμού της Χώρας σε αντίθεση με τις προηγούμενες απογραφές, οι οποίες είχαν σκοπό την καταγραφή του de facto πληθυσμού (με παλαιότερη ορολογία πραγματικού πληθυσμού).[2]
Αποτελέσματα
Στις 22 Ιουλίου 2011 δόθηκαν στη δημοσιότητα τα πρώτα προσωρινά αποτελέσματα σχετικά με τον αριθμό των κατοίκων σε επίπεδο δήμου, περιφερειακής ενότητας και περιφέρειας. Οι οριστικοί πίνακες της απογραφής πληθυσμού σε επίπεδο οικισμών δόθηκαν στη δημοσιότητα στις 28 Δεκεμβρίου 2012, ενώ τα αναλυτικά αποτελέσματα του συνόλου της απογραφής θα γίνονται διαθέσιμα σταδιακά από το τέλος του 2012 και εντός του 2013.[2]
Ο μόνιμος πληθυσμός της χώρας ανέρχεται σε 10.815.197 κατοίκους, εκ των οποίων 49,2% είναι άνδρες και 50,8% γυναίκες. Σε σύγκριση με την απογραφή του 2001, αυτό σημαίνει μείωση κατά 148.823 άτομα. Όλες οι περιφέρειες παρουσίασαν μείωση ή σταθερότητα, με εξαίρεση την Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο, όπου καταγράφηκε αξιοσημείωτη αύξηση. Επίσης, σύμφωνα με τα συμπεράσματα μελέτης της Ελληνικής Εταιρείας Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης, 190 δήμοι παρουσιάζουν μείωση πληθυσμού και 135 αύξηση.[12]
| Περιφέρεια |
Πληθυσμός 2011α |
Κατανομήα |
Πυκνότηταα |
Πληθυσμός 2001β |
Μεταβολή | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης | 608.182 | 5,62% | 42,96 | 607.162 | -0,16% | |
| Κεντρικής Μακεδονίας | 1.880.058 | 17,38% | 99,95 | 1.874.597 | 0,00% | |
| Δυτικής Μακεδονίας | 283.689 | 2,62% | 30,02 | 294.317 | -4,14% | |
| Ηπείρου | 336.856 | 3,11% | 36,60 | 336.392 | 0,08% | |
| Θεσσαλίας | 732.762 | 6,77% | 52,20 | 740.115 | -1,27% | |
| Ιονίων Νήσων | 207.855 | 1,92% | 90,10 | 209.608 | -1,50% | |
| Δυτικής Ελλάδας | 679.796 | 6,28% | 59,89 | 721.541 | -5,73% | |
| Στερεάς Ελλάδας | 547.390 | 5,06% | 35,20 | 558.144 | -2,02% | |
| Αττικής | 3.827.624 | 35,35% | 1.005,13 | 3.894.573 | -2,11% | |
| Πελοποννήσου | 577.903 | 5,34% | 37,31 | 597.622 | -2,62% | |
| Βορείου Αιγαίου | 199.231 | 1,84% | 51,94 | 205.235 | -3,62% | |
| Νοτίου Αιγαίου | 308.975 | 2,85% | 58,45 | 298.462 | +3,40% | |
| Κρήτης | 623.065 | 5,76% | 74,74 | 594.368 | +4,54% | |
| Άγιο Όρος (αυτοδιοίκητο) | 1.811 | 0,02% | 5,40 | 1.961 | -6,68% | |
| Σύνολο επικράτειας | 10.815.197 | 100,00% | 81,96 | 10.934.097 | -1,34% | |
| α Στοιχεία (πηγή: Δελτίο Τύπου 28-12-2012, ΕΛΣΤΑΤ, Πειραιάς). Ως πληθυσμός αναγράφεται ο «μόνιμος». Κατανομή είναι το ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Η πυκνότητα υπολογίζεται σε κατοίκους ανά τ.χλμ. β Αναγράφεται ο «μόνιμος» πληθυσμός της απογραφής 2001 (πηγή: e-Demography, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας), ώστε να συγκρίνονται ομοειδή ευρήματα, και όχι ο «πραγματικός» που χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον τη δεκαετία του 2000. | ||||||
Οι 25 μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας
Πρότυπο:Ακρίβεια Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του μόνιμου πληθυσμού για τις 25 μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις. Εκτός της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης που έχουν θεσμοθετημένα και οροθετημένα πολεοδομικά συγκροτήματα, οι υπόλοιπες πόλεις αναφέρονται σε επίπεδο οικισμού με έναν μοναδικό γεωγραφικό κωδικό. Κατά συνέπεια, δεν περιλαμβάνονται πληθυσμιακά στοιχεία εκτός των ορίων των οικισμών-πόλεων αυτών.
| Θέση | Πόλη (ή ΠΣ) | Πληθυσμός Πόλης | Δήμος ή Περιφερειακές Ενότητες |
|---|---|---|---|
| 1 | Αθήνα (ΠΣ) | 3.089.698 | ΠΕ κεντρικού, βόρειου, δυτικού και νότιου τομέα Αθηνών, Πειραιώς (δήμοι Πειραιά, Κερατσινίου-Δραπετσώνας, Κορυδαλλού, Νίκαιας-Ρέντη, Περάματος) |
| 2 | Θεσσαλονίκη (ΠΣ) | 788.952 | ΠΣ Θεσσαλονίκης (δήμοι Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Νεάπολης-Συκεών, Παύλου Μελά, Κορδελιού-Ευόσμου, Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Δημοτική Ενότητα Πυλαίας από δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη ) |
| 3 | Πάτρα (ΠΣ) | 213.984 | ΠΣ Πατρών (δήμος Πατρέων, Δημοτικές Ενότητες: Μεσσάτιδος, Παραλίας, Ρίου)
Κεντρικός οικισμός Πάτρα: 168.034 |
| 4 | Ηράκλειο (ΠΣ) | 167.971 | ΠΣ Ηρακλείου (δήμοι Ηρακλείου, Νέας Αλικαρνασσού, Δημοτική Ενότητα Γαζίου από Δήμο Μαλεβιζίου)
Κεντρικός οικισμός Ηράκλειο:140.730 |
| 5 | Λάρισα | 144.651 | Δήμος Λαρισαίων |
| 6 | Βόλος (ΠΣ) | 120.733 | ΠΣ Βόλου (δήμος Βόλου, Δημοτική Ενότητα Νέας Ιωνίας, τοπικές κοινότητες: Ανακασιάς, Ανω Βόλου, Αγ.Ονουφρίου)
Κεντρικός οικισμός Βολος:86.046 |
| 7 | Ιωάννινα (ΠΣ) | 89.061 | ΠΣ Ιωαννίνων (δήμος Ιωαννιτών, Δημοτική Κοινότητα Ανατολής, τοπικές κοινότητες: Κατσικά, Καρδαμίτσια, Εξοχή, Τσιφλικόπουλο, Κάτω Νεοχωρόπουλο, Βελισσάριος, Πεντέλη)
Κεντρικός οικισμός Ιωάννινα:65.574 |
| 8 | Τρίκαλα | 61.653 | Δήμος Τρικκαίων |
| 9 | Χαλκίδα | 59.125 | Δήμος Χαλκιδέων |
| 10 | Σέρρες | 58.287 | Δήμος Σερρών |
| 11 | Αλεξανδρούπολη | 57.812 | Δήμος Αλεξανδρούπολης |
| 12 | Ξάνθη | 56.122 | Δήμος Ξάνθης |
| 13 | Κατερίνη | 55.997 | Δήμος Κατερίνης |
| 14 | Καλαμάτα | 54.100 | Δήμος Καλαμάτας |
| 15 | Καβάλα | 54.027 | Δήμος Καβάλας |
| 16 | Χανιά | 53.910 | Δήμος Χανίων |
| 17 | Αγρίνιο (ΠΣ) | 53.433 | ΠΣ Αγρινίου (δήμος Αγρινίου, Δημοτική Κοινότητα Αγ. Κωνσταντίνου)
Κεντρικός οικισμός Αγρίνιο:46.899 |
| 18 | Λαμία | 52.006 | Δήμος Λαμιέων |
| 19 | Κομοτηνή | 50.990 | Δήμος Κομοτηνής |
| 20 | Ρόδος | 49.541 | Δήμος Ρόδου |
| 21 | Δράμα | 44.823 | Δήμος Δράμας |
| 22 | Βέροια | 43.158 | Δήμος Βέροιας |
| 23 | Κοζάνη | 41.066 | Δήμος Κοζάνης |
| 24 | Καρδίτσα | 38.554 | Δήμος Καρδίτσας |
| 25 | Ρέθυμνο | 32.468 | Δήμος Ρεθύμνης |
Σημειώνεται ότι αναφέρονται οι πληθυσμοί των πόλεων από τα αναλυτικά αποτελέσματα του μόνιμου πληθυσμού για κάθε διοικητική διαίρεση της χώρας μέχρι το επίπεδο του οικισμού. Ο αναφερόμενος δήμος δίπλα στην κάθε πόλη αφορά τον οικείο διευρυμένο δήμο, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται και απομακρυσμένοι οικισμοί, αποκομμένοι από το πολεοδομικό συγκρότημα των παραπάνω πόλεων και ο πληθυσμός του κάθε δήμου μπορεί να διαφέρει σημαντικά σε σχέση με τον πληθυσμό της κάθε πόλης. Παρακάτω ακολουθεί κατάλογος με τους δήμους της χώρας από τον μεγαλύτερο σε μόνιμο πληθυσμό μέχρι το μικρότερο.
Οι 325 δήμοι της χώρας
Οι 74 Περιφερειακές Ενότητες της Ελλάδας και το Άγιον Όρος
Η περιφέρεια Αττικής
Η περιφέρεια Αττικής με τη νέα διοικητική διαίρεση του 2011, κατά την οποία καταργήθηκαν τα τέσσερα νομαρχιακά διαμερίσματα, διαιρέθηκε σε οκτώ περιφερειακές ενότητες. Αυτές είναι οι περιφερειακές ενότητες του Κεντρικού Τομέα Αθηνών, Βορείου Τομέα Αθηνών, Δυτικού Τομέα Αθηνών, Νοτίου Τομέα Αθηνών, Πειραιώς, Νήσων, Δυτικής Αττικής και Ανατολικής Αττικής. Η Π.Ε. Κεντρικού Τομέα Αθηνών είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μετά την περιφερειακή ενότητα Θεσσαλονίκης.
| Περιφερειακή ενότητα | Πληθυσμός |
|---|---|
| Κεντρικού Τομέα Αθηνών | 1.029.520 |
| Βορείου Τομέα Αθηνών | 591.680 |
| Δυτικού Τομέα Αθηνών | 489.675 |
| Νοτίου Τομέα Αθηνών | 529.826 |
| Ανατολικής Αττικής | 502.348 |
| Δυτικής Αττικής | 160.927 |
| Πειραιώς | 448.997 |
| Νήσων | 74.651 |
Παραπομπές
- ↑ EU legislation on the 2011 Population and Housing Censuses[νεκρός σύνδεσμος] - Eurostat 2011 edition
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Ανακοίνωση τελικών αποτελεσμάτων Απογραφής Πληθυσμού 2011 - δελτίο τύπου της ΕΛΣΤΑΤ, 28-12-2012
- ↑ Η Ελλάδα μίκρυνε - εφ. Ελευθεροτυπία, 25-7-2011
- ↑ Ελευθεροτυπία Ποιος είναι ο πραγματικός πληθυσμός της χώρας; (06-08-2011)
- ↑ Απογραφή Κτιρίων 2011 - δελτίο τύπου της ΕΛΣΤΑΤ, 18-2-2011
- ↑ "Ανακοίνωση της ΕΛ.ΣΤΑΤ. «Από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), ανακοινώνεται ότι η Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 θα διεξαχθεί το δεκαπενθήμερο από 10 έως και 24 Μαΐου 2011»" (PDF). 11/3/2011. Retrieved April 23, 2011. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "Η Απογραφή τελείωσε. Τι πρέπει να κάνω αν δεν έχω απογραφεί;" - επίσημη ιστοσελίδα των Γενικών Απογραφών 2011, 25-5-2011
- ↑ Oλοκληρώθηκε η Γενική Απογραφή Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 - δελτίο τύπου της ΕΛΣΤΑΤ, 25-5-2011
- ↑ Ολο το Φεβρουάριο και το μισό Απρίλιο θα απογραφόμαστε - εφ. Ελευθεροτυπία, 28-1-2011
- ↑ Άρθρο 7 του Ν. 3832/2010, ΦΕΚ 38 Α΄ - 9/3/2010[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Εδάφιο 27 του ΕΚ 233/2009 - Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, L 87/164 - 31/3/2009
- ↑ Μείωση πληθυσμού σε 190 δήμους της χώρας - εφ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 26-7-2011
Πηγές
| |||||||||||
